Innowacje, eksperymenty
Małymi stópkami po stęszewskiej ziemi
„Małymi stópkami po stęszewskiej ziemi”
- Typ innowacji: programowa.
- Uzasadnienie potrzeb wprowadzenia innowacji
Wychowanie przedszkolne to pierwszy i bardzo ważny etap kształcenia, którego zadaniem jest wszechstronny rozwój osobowości dziecka. To właśnie dziecko w wieku przedszkolnym jest ciekawe świata, które je otacza. Dlatego należy już od najmłodszych lat wykorzystać tę naturalną cechę młodego człowieka, żeby nauczył się obserwować uważnie świat i podziwiać jego piękno, aby dostrzegał związki przyczynowo- skutkowe w nim zachodzące. Jednym z głównych zadań przedszkola jest przybliżenie dzieciom ich rodzinnego środowiska i dziedzictwa kulturowego własnego miasta, wsi i okolic, z których pochodzą. Wychodząc na przeciw potrzebom edukacyjnym, postanowiłam przeprowadzić w przedszkolu dla dzieci 5-cio i 6-cio letnich zajęcia o tematyce regionalnej.
Realizowane na zajęciach zagadnienia będą połączeniem teorii z praktyką(wycieczki, spacery, itp.), co pozwoli dziecku bliżej poznać jego najbliższe otoczenie.
Edukacja regionalna stanowi ważny element programu wychowania przedszkolnego. Aby przybliżyć dzieciom ich rodzinne środowisko i dziedzictwo kulturowe postanowiłam zapoznać ich z historią dziejów tej ziemi, zabytkami kultury i pomnikami przyrody. Przedmiotem szczególnego zainteresowania są dawni i obecni mieszkańcy związani z losami miasta i okolicznymi wsiami, tradycje, zwyczaje i obrzędy ludowe.
Edukacja regionalna wyrabia w dzieciach przynależność do historii i tradycji. Wpływa na kształtowanie ważnych umiejętności współżycia w danej społeczności, rozwija zachowania prospołeczne, uczy tolerancji i szacunku dla odmiennych kultur i innych ludzi. Stwarza sytuacje umożliwiające współdziałanie z dorosłymi, szczególnie rodzicami, dziadkami. Edukacja ta ma na celu poszukiwanie śladów przeszłości, spisywanie legend o mieście, zbieranie wspomnień z czasów młodości babć i dziadków. Dobrze pojęte kształcenie regionalne powinno się odbywać się poprzez samodzielnie odkrywać przez dzieci związku z regionem. Dzieci powinny poznawać jego historię, legendy, obrzędy, tradycje i perspektywy rozwoju. Temu właśnie służą spotkania z ciekawymi ludźmi, np.: poetą, malarzem, historykiem, działaczem społecznym, przedstawicielem władz lokalnych, a także zwiedzanie wystaw malarskich rodzimych artystów, wycieczki, wywiady, konkursy, gry dydaktyczne, dbanie o miejsca pamięci, tworzenie albumów i kącików regionalnych.
Edukacja regionalna ma na celu zakorzenienie dziecka w jego regionalnym środowisku.
Nauczyciel powinien najpierw umożliwić dziecku poznanie i zrozumienie jego „ małej ojczyzny”, najbliższych mu okolic, aby potem mogło ono poznać dużą ojczyznę i świat.
„ Mała ojczyzna” to najbliższy świat dziecka, w którym żyje ono na co dzień, to najbliższy krajobraz, wszystko to, co obecne : przyroda, ludzie i stworzona przez nich kultura. To ich małe państwo, które jest częścią większej całości, graniczy z innymi małymi ojczyznami, wspólnie tworząc krainy i regiony, a potem jeszcze duża ojczyznę.
Edukacja regionalna jest bardzo ważna już na etapie edukacji przedszkolnej. Jej sens zamyka się stwierdzeniem „ zbliżać to, co nasze i małe, ku temu co wielkie, nie pozwalając temu co małe bezkształtnie się rozpłynąć”.„ Mała ojczyzna” – to miasto, przedszkole, rodzina. Ojczyzna przedszkolaka jest blisko, na wyciągniecie ręki. Małe , lokalne ojczyzny uczą jak żyć i pracować nie tylko dla swego regionu, ale dla całego kraju. Edukacja ta wprowadza dzieci w przeszłość i współczesność. Przez bezpośredni kontakt ze środowiskiem umożliwia tworzenie więzi, pozwala dziecku określić swą przynależność. Poczucie więzi z rodziną, najbliższym środowiskiem, regionem jest zaczątkiem więzi opartej na więzi z narodem. Głównym zadaniem edukacji regionalnej jest przybliżenie dzieciom wiedzy o regionie, w którym żyją.
Już w przedszkolu dzieci mogą poszukiwać śladów przeszłości własnego regionu, zapoznawać się z legendą własnego miasta, poznawać tradycje związane z uroczystościami świąt religijnych i rodzinnych, poznawać pieśni, przyśpiewki, wierzenia, wróżby, mogą spotykać się z ciekawymi ludźmi- poetami, malarzami, działaczami społecznymi, twórcami ludowymi itp.
Związek z własnym regionem jest sprawą bardzo istotną dla ukształtowania w dziecku poczucia własnej tożsamości. Lepsze poznanie i zrozumienie swoich korzeni wpływa na kształtowanie osobowości dziecka otwartego na otaczającą je rzeczywistość. Uświadomienie dziecku, że jego naturalne środowisko: rodzina, społeczność lokalna, ojczyzna są wielką wartością daje poczucie bezpieczeństwa i naturalnej przynależności, które nie jest możliwe bez identyfikacji z najbliższym środowiskiem. Ucząc dzieci ojczystego języka, zapoznając z tradycjami, obrzędami, wpajając poczucie przynależności do jednej rodziny, jednej ojczyzny, kształtując podstawy tolerancji, poszanowanie godności każdego człowieka – przegotujemy naszych wychowanków do bycia „Europejczykami”. Dziecko powinno być otwarte na inne społeczności i czuć silny związek z własną kulturą, regionem i ojczyzną. Edukacja regionalna wprowadza dziecko w żywy prawdziwy świat - pełen przeżyć, emocji, doświadczeń i odkryć. Budzenie zaciekawienia dzieci przedszkolnych dziedzictwem kulturowym swego regionu nastąpi poprzez przybliżenie w pierwszej kolejności zagadnień najbliższych dzieciom tj. rodzina, dom, przedszkole, moja miejscowość, gmina, dążąc do zagadnień odległych takich jak Polska, Europa.
- Czas trwania: 1.10.2012- 30.09.2013
- Innowacją objęte zostaną dzieci 5-cio i 6-cio letnie. Po roku realizacji planujemy ewaluację, dokonanie niezbędnych korekt oraz kontynuację działalności w kolejnych latach.
- Cele główne:
- poznawanie kultury i tradycji własnego regionu,
- ukazanie relacji łączących dziecko z jego rodzinną wsią , regionem oraz krajem
- kultywowanie regionalnej tradycji w domu, przedszkolu i środowisku
lokalnym,
- stwarzanie możliwości uczestnictwa w kulturze własnego regionu
- wyrabianie współodpowiedzialności za najbliższe otoczenie
- wyrabianie szacunku do języka, symboli narodowych,
-
wprowadzenie dzieci w świat wartości jakim jest własny region.
Cele szczegółowe:
- poznanie przez dzieci historii i specyfiki wsi Jeziorki oraz pozostałych wiosek, w których mieszkają dzieci oraz miasta Stęszew w połączeniu z tradycjami własnej rodziny,
- rozwijanie aktywności społecznej i budzenie potrzeby wiedzy o miejscu w którym się urodziliśmy i żyjemy
- wzmacnianie więzi uczuciowej z rodziną poprzez prowadzenie rozmów z dziadkami
i rodzicami na temat przeszłości
- wyzwalanie aktywności twórczej dzieci i pozytywnej motywacji zmierzającej do kultywowania tradycji, ukazanie piękna sztuki ludowej ( tańca, muzyki, haftu, folkloru literackiego, stroju ludowego ) regionu wielkopolskiego i innych regionów Polski
-
wzbudzanie zainteresowania, tradycjami, zwyczajami i obrzędami
kultywowanymi w regionie, - stwarzanie okazji do poznawania i odkrywania historii swego regionu,
- wyrabianie wrażliwości na piękno przyrody
- poznanie władz miasta Stęszew
- przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w życiu rodzinnej miejscowości
- udział w świętach i wydarzeniach społecznych
- Realizowane zagadnienia:
- Mój dom - rodzina
- Struktura rodziny, więzi pokoleniowe, zwyczaje i obrzędy
- Członkowie rodziny , moje miejsce w rodzinie
- Praca rodziców
- Wzmacnianie więzi rodzinnych
- W przedszkolu
- Moja grupa – rówieśnicy i nauczyciele
- Pracownicy przedszkola
- Tradycje i zwyczaje, uroczystości przedszkolne
- Moja wieś – miejscowości zamieszkiwane przez przedszkolaków (Jeziorki, Tomice, Tomiczki, Słupia, Piekary, Mirosławki, Rybojedzko, Skrzynki, Piekary)
- Droga do przedszkola (bezpieczna droga do p-la, spotkanie z policjantem, znajomość adresu)
- Historia Jeziorek, lipa-pomnik przyrody, Rol-Pol
- Ciekawe i charakterystyczne miejsca w poszczególnych wioskach (kościoły, pałace, gospodarstwa rolne, tereny WPN w Mirosławkach)
- Miejsca pamięci w poszczególnych wioskach.
- Sołtys – ważna postać we wsi.
- Wycieczki do poszczególnych wiosek.
- Spotkania z ciekawymi ludźmi, np. z wikliniarzem z Tomiczek
- Moja miasto gminne – Stęszew
- Zapoznanie z herbem, legendą i tradycjami.
- Wizyta w Muzeum Regionalnym w Stęszewie
- Wizyta w Urzędzie Gminy
- Mój region – Wielkopolska
- Stolica – Poznań na mapie, rzeka Warta
- Legenda o poznańskich koziołkach i o rogalach Marcińskich
- Ważne miejsca w Poznaniu
- Mój kraj – Polska
- Praca z mapą- kontury Polski, stolica, główne miasta
- Symbole narodowe
- Hymn narodowy i odpowiednia postawa podczas śpiewania
- Legenda o Lechu i powstaniu państwa polskiego
- Metody i formy pracy:
-
Metody:
- słowne: opowiadanie, pogadanka, rozmowa
- percepcyjne: obserwacja, pokaz, prezentacja multimedialna
- aktywizujące: działalność praktyczna, wycieczki
- Formy aktywności dziecka
- indywidualna
- grupowa: zabawy, gry, spacery, wycieczki.
- Oczekiwane efekty, zmiany, rezultaty:
Dla przedszkola :
- wzbogacenie oferty edukacyjnej przedszkola
- uatrakcyjnienie zajęć dydaktycznych
- budowanie pozytywnego wizerunku przedszkola wśród dzieci i rodziców, jako placówki dbającej o twórczy rozwój swoich wychowanków
- podniesienie jakości pracy przedszkola
- promowanie przedszkola poprzez udział w różnych konkursach, przeglądach, itp
Dla dzieci:
- Zapewnienie dzieciom warunków do rozwijania swych umiejętności i zainteresowań
- Poznanie okolicznych wiosek i miasta Stęszew
-
Zainteresowanie dzieci , tradycjami, zwyczajami i obrzędami kultywowanymi w regionie,
- Uświadomienie roli rodziny w życiu współczesnego człowieka.
- Rozwijanie postawy współdziałania zespołowego i wzajemnej współodpowiedzialności
- Satysfakcja z odniesionych sukcesów
- Wyposażenie przedszkolaka w podstawowy zasób wiedzy o własnej miejscowości i regionie
-
Ewaluacja i monitorowanie
Chcąc sprawdzić efekty wprowadzonej innowacji będę na bieżąco monitorowała zaplanowane działania. Dokładnej analizy funkcjonowania programu w codziennej praktyce możemy dokonać poprzez prowadzenie obserwacji dziecka, zbadanie jego umiejętności, przeprowadzenie opinii wśród rodziców.
Metody i techniki
Narzędzia
Źródła informacji
Częstotliwość
Obserwacja
Arkusz obserwacji, rozmowy
Dziecko
Na bieżąco (w czasie zajęć, zabaw)
Analiza wytworów dzieci
Arkusz analizy
Prace, wytwory dzieci
Kilka razy w roku
Ankietowanie
Ankieta
Rodzice
Raz w roku